Het Erasmus MC, de TU Delft en de EUR bouwen aan een Pandemic & Disaster Preparedness Center (PDPC). Dit kenniscentrum brengt topwetenschappers met kennis van pandemische dreigingen en klimaat gerelateerde calamiteiten samen, om te bouwen aan een ambitieuze onderzoeksagenda voor de toekom
Het plan voor een Pandemic & Disaster Preparedness Center is gebaseerd op een wens van viroloog prof. Marion Koopmans, die hoopt dat de huidige waakzaamheid niet afzwakt als straks de pandemie weer onder controle is.
‘Iedereen realiseert zich nu wat een gigantische impact een mondiale pandemie heeft op álle aspecten van de samenleving. Het is daarom nú tijd om door te pakken. In een overleg met collega-wetenschappers van de TU Delft bleek dat er grote parallellen zijn met onderzoek naar rampen, een onderzoeksveld waarin de TU Delft topexpertise in huis heeft’, aldus Koopmans.
Het idee wordt uitgewerkt door een groep enthousiaste experts. TU Delft en Erasmus MC zijn, samen met de Erasmus Universiteit Rotterdam, verbonden in samensmelting van expertises: de Convergentie. In dit samenwerkingsverband wordt sinds ruim een jaar de medisch-biologische expertise van het Erasmus MC als het ware gefuseerd met de technologische kennis van de TU Delft en de sociologische kennis van de EUR.
Het Pandemic & Disaster Preparedness Center ressorteert onder de paraplu van de Convergentie. Er zijn inmiddels al vijftig ingenieurs, artsen en wetenschappers van de deelnemende instituten aangesloten bij het PDPC. De gemeente Rotterdam ondersteunt het initiatief van harte.
Lessen voor de toekomst
De huidige pandemie levert een schat aan informatie en geleerde lessen voor de toekomst op. Het Pandemic & Disaster Preparedness Center vindt dat de voorbereiding beter moet en kan. ‘De razendsnelle ontwikkeling van een nieuw soort vaccins was mogelijk door jarenlange investering in fundamentele kennis’, zegt Koopmans. ‘Die investering is ook nodig voor de blik op de toekomst: welke andere virusdreigingen zijn er? Hoe worden die herkend? Wat maakt virussen overdraagbaar? Kunnen we uitbraken en pandemieën voorspellen? Kunnen we vaccins ontwikkelen voor hele groepen virussen?’
Ook van eerdere andersoortige calamiteiten, zoals overstromingen, hittegolven en periodes van extreme droogte hebben wetenschappers veel geleerd. Van veel geleerde lessen heeft de samenleving ook al profijt gehad. Denk aan de komst van de Deltawerken die na de watersnoodramp van 1953 werden gebouwd.
Door al die kennis en data samen te brengen in een soort stuwmeer van gegevens, kan het Pandemic & Disaster Preparedness Center rampscenario’s gaan simuleren, waardoor zwakke plekken in het systeem aan het licht komen. Daar kunnen vervolgens, met onder meer stedenbouwkundigen, architecten, landschapsontwikkelaars, gedragswetenschappers én burgers, oplossingen voor worden bedacht.
Een incident zoals een overstroming of een pandemie zet altijd een waterval aan consequenties in werking. Door wetenschappelijke data te verzamelen en met elkaar in verband te brengen, kunnen bepaalde nadelige gevolgen, de pressurepoints, in beeld worden gebracht. Zo wordt duidelijk dat de Covid-pandemie niet alleen mensen ziek maakt, maar dat daardoor het hele gezondheidszorgsysteem vast loopt.
Daarbij zijn inmiddels al diverse samenwerkingen tussen onderzoekers van de TU Delft en Erasmus MC gestart tijdens de pandemie. Uit deze ellende moet je dus kennis worden geput die kan worden ingezet voor een betere voorbereiding. Of om het in medische termen uit te drukken: voor predictie en preventie.
”‘Winston Churchill zei na de Tweede Wereldoorlog: ‘Never waste a good crisis’
Testproject
Het Pandemic & Disaster Preparedness Center (PDPC) werkt aan interessante testprojecten, zoals dat van Bas Jonkman (TU Delft), expert in overstromingen en de neveneffecten daarvan. ‘In dit testproject simuleren we stormen en andere rampen. Dan komen er knelpunten bovendrijven, zoals stilstaand water als brandhaard voor besmettelijke ziekten’, illustreert Jonkman.
‘Maar we signaleren ook blokkades van bruggen en tunnels. We kijken dan ook naar de effecten van verkeersstromen en effecten op het gedrag van mensen. Door samen te werken met andere expertises, kunnen we ook effecten op de gezondheidszorg in beeld krijgen.’
